Raport MNiSzW "Stan i kierunki rozwoju biogospodarki"

Szczegóły
Kategoria: Wiadomości Archiwalne
Odsłon: 7123

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego opublikowało raport opracowany przez Interdyscyplinarny Zespół do spraw Rozwoju Biogospodarki pod kierunkiem prof. dr hab. Adama Dubina na temat "Stanu i kierunków rozwoju biogospodarki"
W skład zespołu weszli: prof. dr hab. Andrzej Anioł, prof. dr hab. Stanisław Bielecki, dr Piotr Borowicz, mgr Maciej Czarnik, prof. dr hab. Józef Wojciech Kur, dr Wojciech Kuźmierkiewicz, dr hab. Tadeusz Pietrucha, dr hab. Roman Sławeta, prof. dr hab. Marek Świtoński, prof. dr hab. Władysław Torbicz oraz mgr Maciej Wieczorek.

Poruszono w nim m.in. zagadnienia dotyczące obecnego stanu biotechnologii w Polsce, działalności badawczej i rozwojowej w dziedzinie biotechnologii w jednostkach naukowych w 2005 roku, projektów zamawianych w zakresie biotechnologii, polskich firm biotechnologicznych, nauczania na poziomie szkolnictwa wyższego, ekonomicznych aspektów wspierania rozwoju przedsiębiorstw biosektora, funduszy kapitałowych seed i private equity /venture capital, publicznych źródeł finansowania rozwoju przedsięwzięć w ramach biosektora, klastrów biotechnologicznych, ERA-NET, ERA-IB, przemysłu farmaceutycznego, diagnostyka molekularna w medycynie w Polsce, zastosowania terapeutycznego produktów biotechnologicznych, kierunków rozwoju biotechnologii medycznej, prawodawstwa dotyczącego GMO, zastosowania GM roślin w biotechnologii przemysłowej, biotechnologii w produkcji zwierzęcej i ochronie zdrowia zwierząt, kierunków rozwoju biotechnologii w produkcji zwierzęcej, biofermentacji, przemysłowych procesów i produktów dla przemysłu farmaceutycznego, chemicznego, kosmetycznego i ochrony środowiska, biorafinerii oraz Polskiej Platformy Technologicznej Biotechnologii.

 

 

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego

STAN I KIERUNKI ROZWOJU BIOGOSPODARKI

Raport opracowany przez Interdyscyplinarny Zespół do spraw Rozwoju Biogospodarki pod kierunkiem prof. dr hab. Adama Dubina

Warszawa, wrzesień 2007

Skład Interdyscyplinarnego Zespołu do spraw Rozwoju Biogospodarki
prof. dr hab. Adam DUBIN Przewodniczący Zespołu, Uniwersytet Jagielloński, BioCentrum Sp. z o.o., Kraków
prof. dr hab. Andrzej ANIOŁ Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików
prof. dr hab. Stanisław BIELECKI Politechnika Łódzka, Łódź
dr Piotr BOROWICZ Instytut Biotechnologii i Antybiotyków, Warszawa
mgr Maciej CZARNIK Centrum Innowacji, Transferu Technologii i Rozwoju Uniwersytetu Uniwersytet Jagielloński, Kraków
prof. dr hab. Józef Wojciech KUR Politechnika Gdańska, Gdańsk
dr Wojciech KUŹMIERKIEWICZ Polpharma S.A. , Starogard Gdański
dr hab. Tadeusz PIETRUCHA Uniwersytet Medyczny, Bio-Tech Consulting Sp. z o.o., Łódź
dr hab. Roman SŁAWETA Sekretarz Zespołu, MNiSzW, Warszawa
prof. dr hab. Marek ŚWITOŃSKI Akademia Rolnicza w Poznaniu
prof. dr hab. Władysław TORBICZ Instytut Biocybernetyki i Inżynierii Biomedycznej PAN, Warszawa
mgr Maciej WIECZOREK Celon Pharma Sp. z o.o., Kiełpin

Spis treści

Przedmowa ........................................................................................... .................................................................. 7
1. Streszczenie – Stanisław Bielecki i Adam Dubin.................................................................................................... 8
1.1. Biotechnologia medyczna................................................................................................................................. 10
1.2. Biotechnologia rolnicza ................................................................................. .................................................. 12
1.3. Biotechnologia przemysłowa....................................................................... ..................................................... 13
2. Część wprowadzająca ................................................................................. ...................................................... 17
2.1. Definicja biotechnologii – Adam Dubin............................................................................................................. 17
2.2. Obecny stan biotechnologii w Polsce – Adam Dubin ....................................................................................... 19
2.3. Jednostki naukowe – część analityczno-statystyczna – Roman Sławeta.................. ........................................... 20
2.3.1. Działalność badawcza i rozwojowa w dziedzinie biotechnologii w jednostkach naukowych w 2005 roku........... 20
2.3.2. Projekty zamawiane w zakresie biotechnologii .............................................................................................. 28
2.4. Polskie firmy biotechnologiczne – Tadeusz Pietrucha........................................................................................ 32
3. Zasoby ludzkie .................................................................................................................................................. 37
3.1. Nauczanie na poziomie szkolnictwa wyższego – Roman Sławeta..................................................................... 37
4. Ekonomiczne aspekty wspierania rozwoju przedsiębiorstw biosektora – Maciej Czarnik................ 40
4.1. Fundusze kapitałowe seed i private equity /venture capital .................................... 41
4.2. Dostępne finansowanie długu ................................................................. 43
4.3. Finansowanie na dalszych etapach cyklu koniunkturalnego ................................... 44
4.4. Publiczne źródła finansowanie rozwoju przedsięwzięć w ramach biosektora......... 44
4.5. Alternatywne formy finansowania inwestycji........................................................... 46
5. Regulacje prawne wsparciem dla przedsiębiorstw biosektora – Maciej Czarnik .............. 47
6. Systemy komercjalizacji wyników prac B+R oraz instytucje wpierające ten proces – Maciej Czarnik .............................................. 48
6.1. Klastry biotechnologiczne ............................................ 50
7. ERA-NET – Stanisław Bielecki ................................... 50
7.1. ERA-IB .............................................................................. 50
7.2. ERA-NET a regiony................................ 53
7.2.1. Europejska Przestrzeń Badawcza..................................................................... 53
7.2.2. Koncepcja projektów ERA-NET ..................................................................... 55
8. Biotechnologia medyczna ............................................. 56
8.1. Przemysł farmaceutyczny – Piotr Borowicz............................................................. 56
8.1.1. Wprowadzenie.............................................................. 56
8.1.2. Aktualna sytuacja w UE i na świecie ............................................................... 57
8.1.3. Światowe tendencje rozwojowe ....................................................................... 58
8.1.4. Znaczenie gospodarcze biofarmaceutyków – rynek światowy........................ 59
8.1.5. Analiza w zakresie produkcji biotechnologicznej leków w Polsce.................. 59
8.1.6. Pożądane/oczekiwane kierunki rozwojowe w Polsce ...................................... 61
8.2. Diagnostyka molekularna w medycynie w Polsce – Józef Kur i Marcin Olszewski 62
8.2.1. Wstęp..................................................................................... 62
8.2.2. Analiza stanu diagnostyki molekularnej w Polsce........................................... 64
8.2.3. Perspektywy i wnioski ...................................................................... 65
8.3. Ramy legislacyjne dopuszczania do obrotu biotechnologicznych produktów leczniczych – Wojciech Kuźmierkiewicz i Maciej Wieczorek................................. 66
8.3.1. Produkty lecznicze wytwarzane metodami biotechnologicznymi ................... 66
8.3.2. Nowe substancje czynne – zakres obowiązkowy............................................. 67
8.3.3. Inne produkty lecznicze – zakres opcjonalny .................................................. 67
8.3.4. Generyczne i podobne biologiczne produkty lecznicze................................... 68
8.4. Porady naukowe i pomoc w kwestiach regulacyjnych – Wojciech Kuźmierkiewicz i Maciej Wieczorek ...................................... 68
8.4.1. Podstawa prawna i zakres ................................................................................ 68
8.4.2. Konieczność uzyskania porad naukowych/pomocy w kwestiach regulacyjnych............................. 69
8.4.3. Procedury udzielania porad naukowych/pomocy w kwestiach regulacyjnych 69
8.4.4. Procedura składania wniosków o dopuszczenie do obrotu .............................. 69
8.5. Składanie wniosku – Wojciech Kuźmierkiewicz i Maciej Wieczorek....................... 72
8.5.1. Dokumentacja do złoŜenia ............................................................................... 72
8.5.2. Format wniosków o dopuszczenie do obrotu.................................................. 73
8.6. Zastosowanie terapeutyczne produktów biotechnologicznych – Wojciech Kuźmierkiewicz i Maciej Wieczorek................... 75
8.6.1. Rynek terapeutycznych produktów biotechnologicznych................................ 75
8.6.2. Hormony i enzymy........................................................ 76
8.6.3. Erytropoetyny....................................................... 77
8.6.4. Cytokiny (interferony, czynniki wzrostu, interleukiny)................................... 77
8.6.5. Szczepionki ......... 79
8.6.6. Przeciwciała monoklonalne.............................................................................. 79
8.6.7. Terapie oparte na kwasach nukleinowych (terapie genowe, antysensy, siRNA) – Józef Dulak i Maciej Wieczorek ............................. 81
8.6.8. Produkty otrzymywane w procesie inŜynierii tkankowej – Justyna Drukała.. 85
8.6.9. Leki biopodobne – Wojciech Kuźmierkiewicz i Maciej Wieczorek................. 87
8.7. Kierunki rozwoju biotechnologii medycznej – Wojciech Kuźmierkiewicz i Maciej Wieczorek ... 89
9. Biotechnologia rolnicza – Andrzej Anioł i Marek Świtoński........................................... 89
9.1. Poważne opóźnienia w wprowadzaniu w Ŝycie spójnych ram przepisów prawnych uzyskiwania zezwoleń dla GMO......................... 90
9.2. Przegląd prawodawstwa dotyczącego GMO ........................................................... 91
9.3. Spadek publicznego i prawnego wsparcia badań nad GMO oraz publiczne i polityczne niepokoje związane z GMO................................................................... 93
9.3.1. Zastosowanie GM roślin w biotechnologii przemysłowej............................... 94
9.3.2. GM rośliny jako surowiec do produkcji biofarmaceutyków „molecular farming”............................................. 94
9.3.3. Dynamika rozwoju agrobiotechnologi w Ameryce Południowej oraz regionie Azji i Pacyfiku. ..................................................................... 94
9.3.4. „Flagowa” dyrektywa 2001/18EC ................................................................... 95
9.3.5. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady 1946/2003 i 1830/2003... 97
9.4. Biotechnologia w produkcji zwierzęcej i ochronie zdrowia zwierząt – Marek Świtoński............................................................ 97
9.5. Diagnostyka molekularna w produkcji zwierzęcej – Marek Świtoński .................... 98
9.6. Kierunki rozwoju biotechnologii w produkcji zwierzęcej – Marek Świtoński ......... 99
10. Biotechnologia przemysłowa – Stanisław Bielecki........................................................ 100
10.1. Biofermentacja, przemysłowe procesy i produkty dla przemysłu farmaceutycznego, chemicznego, kosmetycznego i ochrony środowiska............................................ 100
10.1.1. Wykorzystanie enzymów do produkcji antybiotyków, szczepionek, w tym z GMO. ............................................................... 101
10.2. Biodegradowalne tworzywa sztuczne..................................................................... 107
10.3. Przemysł celulozowo-papierniczy .......................................................................... 108
10.4. Biotechnologia przemysłowa w przemyśle wydobywczym..................................... 110
10.5. Produkcja detergentów ......................................................... 112
10.6. Warunki ekonomiczne i przepisy prawne ............................................................... 114
10.6.1. Dyrektywa 2003/30/EC promująca wykorzystanie biopaliw i innych alternatywnych źródeł paliw do zastosowania w transporcie......................... 114
10.7. Biorafinerie .............................................. 115
10.8. Biotechnologia przemysłowa jako waŜne ogniwo eko-przemysłu.......................... 115
10.9. Polska Platforma Technologiczna Biotechnologii ................................................. 116
10.10. Plan działań dotyczący wykorzystania biomasy.....................................................
117
10.11. Strategia Unii Europejskiej zmniejszania emisji CO2............................................ 118
11. Spis tabel ................................................................ 118
12. Bibliografia.............................................................................. 119

 

Pełen tekst raportu dostepny jest na stronie MNiSzW:

http://www.nauka.gov.pl/mn/_gAllery/33/69/33696/20071224_Raport_Biogospodarka.pdf